by Mars van Grunsven
Het zijn niet de lichtste onderwerpen die de Amerikaanse journalist en auteur Andrew Solomon in zijn boekprojecten ter hand neemt. En zijn onderwerpkeuzes zijn altijd persoonlijk… In het pas verschenen Far from the Tree beschrijft Solomon, een rasechte verhalenverteller met essayistische neigingen, de ervaringen van ouders van kinderen met ‘horizontale identiteiten’ – een term waarmee hij zowel alle aandoeningen als ‘waarden en voorkeuren die een kind niet deelt met zijn verwekkers’ wil omvatten…. De ouders in het monumentale, bijna duizend pagina’s omvattende Far from the Tree hebben kinderen met doofheid, dwerggroei, Downsyndroom, autisme, schizofrenie en zware handicaps. Of ze krijgen te maken met identiteiten die niet per se aandoeningen zijn, maar die de kinderen wel degelijk ‘anders’ dan hun ouders maken: vroege hoogbegaafdheid of genialiteit, criminaliteit, transseksualiteit en geboorte uit verkrachting. Het is een onderwerpkeuze die op het eerste gezicht bevreemdt: wat kan de logica zijn achter het op één hoop gooien van genieën, verkrachters en verstandelijk gehandicapten?
Was dit een boek geweest over opvoeding, of ouderlijke liefde (hoewel het aan dat laatste zeker een ode is), dan was Solomon niet met die keuzes weggekomen. Maar Far from the Tree gaat eerder over het overwinnen van ons eigen ongemak met ‘anders zijn’. Dat is immers, zonder overdrijven, werkelijk niet iets waar we als mensen goed in zijn. Zo schuilt Solomons kracht, en het succes van zijn boek dat vorige maand veelvuldig opdook in de eindejaarslijstjes van beste boeken, juist in zijn onderwerpkeuze. Want als er één groep is die goed in staat is om de verschillen met andere mensen te overbruggen, dan zijn het wel de ouders in Far from the Tree. Dat komt uiteraard doordat die ‘anderen’ hun eigen kinderen zijn.
The American journalist and author Andrew Solomon does not handle the lightest subjects in his writing projects. And his subject choices are always personal… In the recently published Far from the Tree, Solomon — a born storyteller with essayistic tendencies — describes the experiences of parents of children with “horizontal identities” — a term which includes diseases, as well as “values and preferences that a child does not share with his parents”…. The parents in this monumental book — Far from the Tree comprises nearly a thousand pages — are children with deafness, dwarfism, Down syndrome, autism, schizophrenia and severe disabilities. Or they have to deal with identities that are not diseases per se, but which certainly make their children “different” than their parents: early giftedness or genius, crime, transsexualism and birth from rape. The choice of subjects is at first sight puzzling: what can be the logic behind lumping together geniuses, rapists and the mentally disabled?
Had this been a book on parenting, or parental love (although it certainly is an ode to the latter ), then Solomon would not have been left with those choices. But Far from the Tree is more about overcoming our own discomfort with those who are “different.” Without exaggeration, that is, after all, not really something that we as humans are good at. Thus lies Solomon’s strength, and the success of his book, which appeared frequently in December’s year-end lists of best books, especially in his choice of subjects. Because if anyone is well able to overcome their differences with other people, it is the parents in Far from the Tree. This is obviously because those “others” are their own children.
(To read the rest of the review, please visit NRC Handelsblad.)
